De systeemdenker in actie:

een inspirerende cursus voor leidinggevenden
Inleiding

Complexe veranderingen in onze samenleving maken een voortdurende ontwikkeling van scholen noodzakelijk. Veranderen is niet gemakkelijk: leraren (en leiders) houden vaak vast aan hun zekerheden en gewoonten, er zijn allerlei weerstanden die leiden tot irritaties en onbegrip. Veel schoolleiders vragen zich dan ook af: "Hoe krijg ik mijn mensen in beweging? Hoe ontwikkel ik onze school tot een plek waarin kinderen �n medewerkers op een boeiende manier werken en dingen leren die belangrijk zijn in deze tijd? En wat betekent dit dan voor mijzelf als leider?"
In deze cursus gaan we samen op zoek naar mogelijkheden om hieraan te werken. Michael Fullan en Peter Senge worden wereldwijd gezien als autoriteiten op het gebied van leiding geven aan veranderingsprocessen in scholen. Hun werk vormt voor vele (school)leiders een bron van inspiratie. Deze nieuwe cursus is gebaseerd op hun meest recente boeken.
Bij het leiding geven aan een school in de 21e eeuw staan volgens Michael Fullan vijf kerncompetenties centraal:
  • veel aandacht schenken aan de morele doelen van schoolleiders, leerkrachten en scholen;
  • inzicht ontwikkelen hoe veranderingsprocessen werken en welke interventies nodig zijn om veranderen daadwerkelijk tot een succes te maken;
  • ontwikkelen en onderhouden van relaties binnen en buiten de school;
  • stimuleren van het leren met en van elkaar, onderzoeken en doorbreken van vaste mentale modellen: samen "kennis maken";
  • het zien van samenhangen en deze ook voor anderen zichtbaar maken.
Speciaal ten behoeve van deze cursus heeft Jan Jutten het boek "De systeemdenker in actie, leiding geven in een lerende school" geschreven. De inhoud van deze cursus loopt volledig parallel met dit inspirerende boek: elk hoofdstuk uit het boek vormt de basis voor ��n dag uit de cursus. Het afgelopen schooljaar is deze cursus met groot succes voor het eerst uitgevoerd in groepen leidinggevenden.
Voorbeeld van een programma

Data Thema Inhouden

dag 1

Leiding geven in een snel veranderende wereld

Inleiding op de ideeën van Michael Fullan.
Succesfactoren bij veranderen van scholen en de daarbij horende kerncompetenties.

 dag 2

Moreel leiderschap

De bijdrage van de school aan een betere samenleving: "moral purpose". Interne en externe morele doelen van schoolleiders en leerkrachten.

dag 3

Inzicht in veranderingsprocessen

Succesfactoren voor veranderingsprocessen.
Ontwikkelen van de professionele cultuur.
Omgaan met weerstanden.
Het persoonlijke aspect van veranderen.

dag 4

Ontwikkelen en onderhouden van relaties

Leren als een sociaal proces. Communicatie en vertrouwen. Het ontwikkelen van relaties binnen de school en tussen de school en zijn omgeving. Emotionele en spirituele intelligentie.

dag 5

Leren van en met elkaar
Onderzoeken en doorbreken van mentale modellen

De structuur en de cultuur van teamleren.
De samenhang tussen willen leren en de morele doelen: waarom doen we dit eigenlijk…??
Investeren in de kwaliteit van communicatie.

dag 6

Op zoek naar samenhang:
systeemdenken

Het gevoel van én….én…..én……én….
De beperkingen van fragmentering. Systeemdenken als hulpmiddel bij het zien van en werken vanuit samenhang binnen de school.