Lezen en luisteren met begrip

Kinderen iets leren voor de toets en kinderen leren voor het leven. Begrijpend lezen en luisteren is daarvan een onderdeel. In deze studiedag krijg je een overzicht van belangrijke factoren die invloed hebben op de kwaliteit van lezen en luisteren met begrip in deze tijd. De studiedag brengt recente inzichten zo de school in, dat deze vertaald kunnen worden naar de praktijk van het werk met kinderen van 0-14 jaar. Kan ook in meerdere studiedagen. 

Vier hefbomen voor goed leiderschap

De bekende auteurs en onderzoekers op het gebied van goed leiderschap in scholen zijn het steeds meer met elkaar eens welke de belangrijkste hefbomen zijn voor goed leiding geven. Tijdens de inleiding komen vier thema’s aan bod waar effectieve schoolleiders in een lerende en levende school zich op richten om veranderingsprocessen duurzaam tot een succes te maken: 

• mensen inspireren door ze (her)verbinden met zingeving: met het team een omslag maken van “moetisme” naar moreel besef; 
• kansen bieden om samen capaciteiten te ontwikkelen: voortdurend ontwikkelen van professioneel kapitaal: PK = f (MK,  SK, BK);
• resoluut een einde maken aan de privatisering van de school en van de klas: transparantie en horizontaal verantwoording afleggen;
• stoppen met schuldigen zoek en werken aan een context voor gewenst gedrag: het besef dat het systeem het gedrag creëert en dat leiders dus een systeem dienen te scheppen dat gewenst gedrag bevordert. 

De lerende klas in een lerende school

Doelgroep

Schoolniveau of bestuursniveau.
Teams of leerkrachten, die nog niet of nauwelijks bekend zijn met de principes van de lerende school

Inhouden

Deze dag is met name bedoeld voor mensen die voor het eerst op een inspirerende wijze kennis willen maken met de belangrijkste achtergronden, uitgangspunten en werkwijzen van de lerende school en de lerende klas. Aan de orde komen onder meer:

• wat is een lerende school eigenlijk?
• waar komt dit concept vandaan en wat betekent het voor mij?
• waarom een lerende school en een lerende klas?
• hoe ver zijn wij al op onze school?
• hoe werk je eraan? Wat betekent het in de praktijk van alledag?
• verkenning van de rijke mogelijkheden van de vijf disciplines op alle niveaus.

Systeemdenken

Doelgroep

Schoolniveau of bestuursniveau.
Iedereen die kennis wil maken met de wondere wereld van systeemdenken

Inhouden

Tijdens deze dag komt systeemdenken uitgebreid aan bod. We ervaren wat systeemdenken is, we leren de systeemtaal en maken kennis met de vele mogelijkheden die de discipline biedt bij het leiding geven aan een bestuur en aan een school en bij het werken in de klas.

Enkele doelen van deze dag:

• kennis nemen van de belangrijkste achtergronden, kenmerken en essenties van systeemdenken
• inzicht in de mogelijkheden die systeemdenken biedt op alle niveaus
• inzicht in de samenhang tussen systeemdenken en de vier overige disciplines
• kennis maken met de diverse hulpmiddelen en werkvormen die bij het systeemdenken worden gebruikt leren van vaardigheden om systeemdenken zelf toe te passen en om het in te zetten in de praktijk van de school en van de klas

Mijn waarheid of dé waarheid: mentale modellen

Doelgroep

Schoolniveau of bestuursniveau.
Iedereen die zich verder wil verdiepen in de werking en het ontstaan van mentale modellen

Inhouden

Tijdens deze studiedag komt onder meer aan de orde:

• het belang van goede communicatie in de school: naar elkaar, naar kinderen, naar ouders
• communicatie als basis voor leren en samenwerking
• de rol die mentale modellen spelen in communicatie en in het werk van alledag
• wat mentale modellen zijn en wat ze doen
• hoe mentale modellen ontstaan
• het verschil tussen discussie en dialoog
• visuele hulpmiddelen die het verkennen van mentale modellen kunnen bevorderen

Er wordt niet alleen informatie gegeven, leerkrachten gaan de principes oefenen door middel van diverse praktische opdrachten.

Beter onderwijs door breinkennis

Doelgroep

Schoolniveau of bestuursniveau.
Teams of leerkrachten, die de recente inzichten rond de ontwikkeling van het brein willen vertalen naar de praktijk van de klas.

Inhouden

De laatste jaren ontdekken we door hersenonderzoek steeds meer over hoe kinderen leren. Deze studiedag gaat over de vraag hoe we onze klas op een praktische manier kunnen omvormen tot een échte breinvriendelijke klas: een omgeving en een didactiek die recht doen aan datgene wat we weten door recent hersenonderzoek. De zes leerprincipes uit het boek Vuurwerk komen aan bod. Er wordt een relatie gelegd met de mindmap boeiend onderwijs.

Mindmaps maken

Doelgroep

Schoolniveau of bestuursniveau.
Leerkrachten of teams die zich deze vaardigheid eigen willen maken

Inhouden

Een van de mogelijkheden om kinderen samenhangen te leren zien, is het maken van mindmaps. Bovendien sluit het maken van mindmaps aan bij hetgeen we weten over de werking van onze hersenen. In deze workshop leren de deelnemers hoe je met kinderen een mindmap kunt maken en in welke situaties en activiteiten je dit geweldige hulpmiddel kunt toepassen. Er is zowel aandacht voor het handmatig maken van mindmaps als voor digitale mindmaps.

Een studiedag kan worden ingericht door diverse elementen uit deze trainingen te selecteren:

• mindmappen met jonge kinderen
• oriëntatie mindmappen ( 5 regels) 
• begrijpend lezen met mindmappen
• digitaal mindmappen met Mind Map Maker
• mindmappen in project-onderwijs

Ont-moeten: introductie concept boeiend onderwijs

Doelgroep

Schoolniveau of bestuursniveau
Leerkrachten of teams die hierin geïnteresseerd zijn of ermee aan de slag willen gaan

Inhouden

Hoe kunnen we ons onderwijs zodanig blijven ontwikkelen dat het voor de leerlingen, voor de leerkrachten, voor de omgeving én voor de samenleving écht de moeite waard is? 
Er zijn in deze tijd vele prachtige ontwikkelingen die grote kansen bieden om het onderwijs nieuwe impulsen te geven. En het allermooiste is nog wel dat deze ontwikkelingen nauw met elkaar samenhangen en elkaar versterken. Boeiend onderwijs in deze tijd is géén optelsom van allerlei vernieuwingen, boeiend onderwijs is een systeem! Door middel van een mindmap met diverse takken wordt dit tijdens de inleiding en gedurende de workshops duidelijk.

Denkgewoonten

Doelgroep

Schoolniveau of bestuursniveau
Leerkrachten of teams die zich verder willen verdiepen in denkgewoonten. Het ontwikkelen van intelligent gedrag.

Inhouden

Bij systeemdenken gaat het niet zozeer om het kunnen tekenen van grafieken en lussen, maar om het ontwikkelen van nieuwe manieren van denken: bij onszelf en bij kinderen.
Wat is de plaats van de denkgewoonten van een systeemdenker in ons onderwijs? Hoe vul je deze begrippen bij jezelf en de leerlingen? Tijdens deze praktijkdag wordt het begrip denkgewoontenmuur verkend, wordt een denkgewoontenmuur gebouwd.
Dit alles in relatie met de hulpmiddelen binnen systeemdenken en Meervoudige Intelligentie.

ICT en boeiend onderwijs

(Kan ook in meerdere bijeenkomsten)

Doelgroep

Leerkrachten of teams die geïnteresseerd zijn in of aan de slag willen gaan met ICT binnen boeiend onderwijs

Inhouden

Hoe past de computer in een lerende organisatie? Hoe vertaal je de visie naar concreet gedrag, concreet gebruik van de computer tijdens de lessen?
De praktijk staat in deze bijeenkomsten centraal. Door middel van verkenning van de diverse ict-mogelijkheden worden lessen uitgewerkt. ICT toepassingen worden gerelateerd aan boeiend onderwijs. Hoe organiseer je boeiend onderwijs met ICT? 

De inhouden worden op maat gemaakt voor uw school.

Meer informatie in deze brochure.

Online traject opbrengstgericht boeiend onderwijs

Natuurlijk Leren is actief op vele scholen/besturen door heel Nederland. In de afgelopen jaren is de vraag steeds groter geworden om een aanbod te creëren voor nieuwe collega’s binnen die scholenl/stichtingen waar we al werken. In het voorjaar van 2022 starten twee online trajecten, waarvoor nu al ingeschreven kan worden. Zowel het traject boeiend opbrengstgericht onderwijs als lezen en luisteren met begrip is vanaf nu online te volgen. Het traject bestaat uit online modules, 3 online ontmoetingen en wordt afgesloten met een portfolio, op basis waarvan het bewijs van deelname wordt verstrekt door Natuurlijk Leren. Meer informatie vind je in deze folder en deze folder. Aanmelden kan via deze link.

Online traject lezen en luisteren met begrip

Natuurlijk Leren is actief op vele scholen/besturen door heel Nederland. In de afgelopen jaren is de vraag steeds groter geworden om een aanbod te creëren voor nieuwe collega’s binnen die scholenl/stichtingen waar we al werken. In het voorjaar van 2022 starten twee online trajecten, waarvoor nu al ingeschreven kan worden. Zowel het traject boeiend opbrengstgericht onderwijs als lezen en luisteren met begrip is vanaf nu online te volgen. Het traject bestaat uit online modules, 3 online ontmoetingen en wordt afgesloten met een portfolio, op basis waarvan het bewijs van deelname wordt verstrekt door Natuurlijk Leren. Meer informatie vind je in deze folder. Aanmelden kan via deze link. 

Totaal overzicht SRPO-cursussen.

Natuurlijk Leren biedt een divers aanbod voor scholing van directeuren. Middels deze link komt u bij het totaaloverzicht van gecertificeerde nascholing voor de herregistratie van directeuren. 

Verbindend leiderschap: van fragmentering en overbelasting naar samenhang en focus

Schoolleiders kunnen deze selecteren t.b.v. het afronden van het professionaliseringsthema “Leiding geven aan verandering”

Hoe kunnen leiders de omslag maken van fragmentering en overbelasting naar samenhang en focus?

Veel schoolleiders en leerkrachten kampen met een hoge werkdruk. Diverse onderzoeken laten zien dat deze werkdruk niet zozeer veroorzaakt wordt door het aantal innovaties, maar door het gebrek aan samenhang tussen de innovaties. Fragmentering belemmert bovendien een duurzame schoolontwikkeling. In de literatuur wordt ten aanzien van succesvolle schoolontwikkeling en duurzame veranderingsprocessen een onderscheid gemaakt tussen de zogenaamde “right and wrong drivers for change”. Wrong drivers zijn onder meer de grote gerichtheid van leiders op het individu en de gefragmenteerde aanpak. “Komt dit er nu ook nog bij?” is dan veelal de vraag die leerkrachten stellen. In deze zes dagen leren de deelnemers zich vooral te richten op de right drivers: verbinden van leerkrachten met elkaar om te leren en het realiseren van samenhang bij schoolontwikkeling.

Meer informatie kunt u vinden in deze brochure.

Leidinggeven aan de Professionele Leergemeenschap

Schoolleiders kunnen deze selecteren t.b.v. het afronden van het professionaliseringsthema “Kennis- en kwaliteitsontwikkeling”

Het werken met professionele leergemeenschappen kan gezien worden als een van de hefbomen voor duurzame ontwikkeling. De PLG kan een sterke hefboom vormen voor het teamleren in een lerende school. In deze vierdaagse leergang leren de deelnemers hoe ze leiding kunnen geven aan een PLG. Daarvoor is het nodig om eerst helder te krijgen wat een PLG eigenlijk is en welke doelen er nagestreefd worden als we ermee werken. Vervolgens gaan we dieper in op de rol van de leider. We doen dit aan de hand van de vijf essenties van leiding geven aan een PLG zoals beschreven door Dufour en Fullan.

De PLG dreigt een containerbegrip te worden waarbij elke vorm van uitwisseling tussen leerkrachten PLG genoemd wordt. Centraal staat het besef dat een PLG geen “programma” is dat je kunt invoeren, maar een waardevolle cultuuromslag die gericht is op voortdurend leren en verbeteren.

Klik hier voor de brochure.  

Het programma

Bouwen aan een lerende school

Praktische werkvormen en hulpmiddelen voor leidinggevenden (6 dgn)

Doelgroep

Schoolleiders en middenkader die zich willen verdiepen in de interventies die nodig zijn om een lerende school te ontwikkelen.

Schoolleiders kunnen deze selecteren t.b.v. het afronden van het deelthema:

´Professionele leergemeenschap´ van het professionaliseringsthema ´Kennis- en kwaliteitontwikkeling´.

U kunt deze cursus op twee manieren volgen:

1. Op maat voor een groep leiders, b.v. van een bestuur of samenwerkingsverband

2. Door individueel in te schrijven: dit kan via het AVS Centrum Educatief Leiderschap. Individueel inschrijven kan via deze link.

Inhouden

Hoe ontwikkel je samen met je team een gezamenlijke visie? Hoe kun je persoonlijk meesterschap en visie toepassen in de klas bij het werken aan boeiend onderwijs? Wat is goede communicatie eigenlijk? Hoe kun je als leider invloed uitoefenen op de manier waarop mensen met elkaar praten en samenwerken?  Wat zijn mentale modellen eigenlijk? Welke rol spelen mentale modellen, hoe maak ik ze in mijn school zichtbaar en hoe leren we samen er beter mee om te gaan?  Wat is leren eigenlijk? Onder welke voorwaarden leren leerkrachten het beste? Wat “als ze niet willen leren…?” Hoe schep ik als leider de condities waaronder mensen zowel binnen als buiten de school kunnen leren van en met elkaar. Hoe kan ik de vele hulpmiddelen van systeemdenken toepassen in mijn school? We werken met casussen om zo concreet mogelijk te illustreren wat je met de werkvormen kunt doen in je school. Een van de werkvormen van systeemdenken is de ijsberg.
Deze cursus kan ook in losse modules worden aangeboden waardoor zo optimaal mogelijk rekening gehouden kan worden met verschillen.

Meer informatie over deze cursus vindt u in deze brochure.

Begrijpen voor ingrijpen: systeemdenken in de school

Systeemdenken in de school

Doelgroep

Bestuurders, schoolleiders en middenkader.

Schoolleiders kunnen deze selecteren t.b.v. het afronden van het professionaliseringsthema

‘Toekomstgericht Onderwijs’.

U kunt deze cursus op twee manieren volgen:

-       1. Op maat voor een groep leiders, b.v. van een bestuur of samenwerkingsverband

-       2. Door individueel in te schrijven: dit kan via het AVS Centrum Educatief Leiderschap. Individueel inschrijven kan via deze link. 

Meer informatie over deze cursus vindt u in deze brochure.

Opbrengstgericht Leiderschap in een lerende school

Doelgroep

Schoolleiders en middenkader.

Schoolleiders kunnen deze selecteren t.b.v. het afronden van het professionaliseringsthema

‘Omgaan met verschillen’.

U kunt deze cursus op twee manieren volgen:

1. Op maat voor een groep leiders, b.v. van een bestuur of samenwerkingsverband
2. Door individueel in te schrijven: dit kan via het AVS Centrum Educatief Leiderschap. Individueel inschrijven kan via de website van de AVS: deze link.

Inhouden

De “Aanpak Opbrengstgericht Leiderschap” is op in samenwerking met schoolleiders-organisaties en de PO-Raad tot stand gekomen als uitwerking van de Kwaliteitsagenda PO en heeft tot doel het opbrengstgericht leiderschap binnen het Primair Onderwijs O te versterken. De aanpak gaat in op het belang van opbrengstgericht leiderschap en op welke wijze besturen en schoolleiders hier invulling aan kunnen geven. Daarnaast bevat het een samenhangend pakket aan maatregelen om opbrengstgericht leiderschap te stimuleren en knelpunten weg te nemen. Om opbrengstgericht leiderschap verder te stimuleren en knelpunten weg te nemen wordt ingezet op de volgende punten. 

• Het aantrekkelijk maken van schoolleiderschap door een betere beloning, betere ondersteuning en het vormgeven van ontwikkelingstrajecten naar schoolleiderschap.
• Het versterken van de kwaliteit van bestuur en management
• Het zorgen voor voldoende tijd voor onderwijskundig leiderschap door minder aparte subsidies toe te kennen vanuit OCW, het bieden van oplossingen voor specifieke administratieve ergernissen die schoolleiders binnen hun werk ervaren, en door met minder verschillende formats te gaan werken.

Besturen en schoolleiders hebben grote invloed op de kwaliteit en de resultaten van het onderwijs op hun school. De wijze waarop invulling wordt gegeven aan leiderschap is bij uitstek onderdeel van de autonomie van scholen. Dit sluit aan bij het uitgangspunt dat geen blauwdruk is te geven van goed leiderschap. Tegelijkertijd is er een aantal elementen van leiderschap te benoemen die een positief effect hebben op het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs en het verhogen van leeropbrengsten.
Natuurlijk Leren biedt in het schooljaar 2010-2011 een geheel nieuwe training aan over Opbrengstgericht Leiderschap. Vanuit het concept “Boeiend onderwijs in een lerende school” wordt ingegaan op de belangrijke rol van leiderschap als het gaat om opbrengsten van kinderen. Onder leiderschap verstaan we niet alleen de schoolleider, maar ook de bovenschoolse leider, de interne begeleider en de bouwleiders. Ze worden dan ook van harte uitgenodigd om deel te nemen aan deze training.

Uitgangspunten bij de training
De inzet is het realiseren van een leer- en verbetercultuur waarbij op systematische wijze leeropbrengsten worden geanalyseerd en waarover het gesprek wordt gevoerd binnen het team. De opbrengsten van de kinderen worden gebruikt als een van de fundamenten om het onderwijsproces te verbeteren. Betere producten door betere processen!
De training wordt op dit moment ontwikkeld. In het programma komen in elk geval de volgende aspecten aan bod:

• Een gemeenschappelijke missie en visie als basis voor hoge opbrengsten;
• De leerkracht in de groep en het onderwijsproces vormen het vertrekpunt voor het handelen van leiders. Daarbij speelt met name de persoon van de leerkracht een cruciale rol;  
• Duidelijke en realistische doelen ten aanzien van de te behalen leeropbrengsten;
• Een systeembenadering voor schoolbeleid: samenhang tussen innovaties. Dit houdt onder meer in dat professionele ontwikkeling van leerkrachten gericht is op processen die leiden tot hoge opbrengsten: vergroten van opbrengsten gebeurt door onderwijs gebaseerd op recente inzichten, niet door méér van hetzelfde!
• Natuurlijk Leren zal nadrukkelijk de verbinding maken met de ideeën van boeiend onderwijs in de lerende school, hersenonderzoek en leiding geven aan levende systemen.

De belangrijkste literatuur:
Andy Hargreaves: “The Fourth Way”.
Michael Fullan: “Breakthrough” en “All systems go”
Mike Schmoker: “Results: the key to continuous school improvement”
Jan Jutten: “Ont-moeten: boeiend onderwijs in een lerende school”

Meer informatie over deze cursus vindt u in deze brochure.

Theorie U in de lerende school

Samen leren van de toekomst

Doelgroep

Bovenschoolse leiders, schoolleiders en middenkader

Schoolleiders kunnen deze selecteren t.b.v. het afronden van het professionaliseringsthema

‘Persoonlijk Leiderschap’.

U kunt deze cursus op twee manieren volgen:

1. Op maat voor een groep leiders, b.v. van een bestuur of samenwerkingsverband
2. Door individueel in te schrijven: dit kan via het AVS Centrum Educatief Leiderschap. Individueel inschrijven kan via deze link.  

Inhouden

In zijn U-theorie laat Otto Scharmer ons kennismaken met een nieuw concept van veranderingsmanagement dat gebaseerd is op wat hij noemt “presencing”, een samenvoeging van de woorden “presence”(aanwezigheid) en “sensing” (gewaarwording). Hij laat zien dat veel van de huidige leiders (maar ook wij als individuen) een blinde vlek hebben waardoor veel zaken fout gaan. De oorzaak ligt in het feit dat we wel weten hoe een proces verloopt (of zou moeten verlopen), maar vaak niet weten wat de diepere bron is van waaruit het proces is ontstaan. De centrale vraag in het U-proces van Otto Scharmer is: welk leiderschap is nodig om een gewenste toekomst te creëren? “The inner place’’ van de leider speelt daarbij de meest centrale rol. In de meeste organisaties leren mensen van het verleden. We kunnen zeker veel leren van succeservaringen en van de fouten die we maken. Maar in een tijd waarin gisteren geen leidraad meer is voor morgen is deze vorm van leren onvoldoende. Zoals Einstein reeds zei: “De problemen die we veroorzaakt hebben kunnen niet opgelost worden op het niveau van denken dat ze geschapen heeft."

Om de omslag te maken van leren van het verleden naar leren van de toekomst doorlopen we de vijf bewegingen van de U. In deze training komen ze uitgebreid aan bod met een praktische vertaalslag naar de school.

Meer informatie over deze cursus vindt u in deze brochure.

Uplifting leadership en Professioneel kapitaal

Doelgroep

Schoolleiders en middenkader

Schoolleiders kunnen deze selecteren t.b.v. het afronden van het professionaliseringsthema

‘Kennis- en Kwaliteitsontwikkeling’

U kunt deze cursus op twee manieren volgen:

1. Op maat voor een groep leiders, b.v. van een bestuur of samenwerkingsverband
2. Door individueel in te schrijven: dit kan via het AVS Centrum Educatief Leiderschap. Individueel inschrijven kan via deze link. 

Inhouden

In onze drang naar prestaties en hoge opbrengsten creëren we een cultuur van angst en onzekerheid. Dit leidt er onder meer toe dat leerkrachten (en leiders) geen risico´s meer nemen en dus niet langer creatief zijn. Alle auteurs die schrijven over schoolleiderschap geven aan dat we niet langer kunnen volstaan met meer van hetzelfde. Innovatie en creativiteit zijn dringend nodig om te kunnen werken aan de uitdagingen van deze tijd. Andy Hargreaves heeft de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan in 18 excellente organisaties. Daarbij was voor hem steeds de vraag: welk leiderschap maakt in deze zeer goed functionerende organisatie het verschil? Hij komt tot 15 variabelen die in het Engels allemaal beginnen met een F. In zijn meest recente boek “Uplifting Leadership” behandelt Hargreaves al deze cruciale aspecten van goed leiderschap.         

Het is zeer verrijkend om deze essenties van Uplifting Leadership te combineren met het ontwikkelen van professioneel kapitaal. Hierbij gaat het om een combinatie van:

-       menselijk kapitaal: individuele ontwikkeling

-       sociaal kapitaal: samenwerken, delen van kennis en vaardigheden

-       besluitvormingskapitaal: het ontwikkelen van je eigen professionele oordeel

De thema´s vormen het fundament voor deze cursus. Ze komen in hun onderlinge samenhang aan bod met daarbij steeds werkvormen die je kunt toepassen om zo zelf op basis van deze ideeën een excellente organisatie te ontwikkelen.

Data gebruiken als strategie voor beter onderwijs

Doelgroep

Schoolleiders en middenkader

Schoolleiders kunnen deze selecteren t.b.v. het afronden van het professionaliseringsthema

‘Omgaan met verschillen’.

Inhouden

Kennis en inzicht worden ontwikkeld m.b.t.:

-       de grote rol die data kunnen spelen bij leiderschap

-       wat de rol van de leider is om data een centrale plek te geven bij teamleren dat leidt tot beter hoogstaand onderwijs in elke groep

-       het bevorderen van sociaal kapitaal door leerkrachten intern en horizontaal verantwoording te laten afleggen

-       hoe voer ik als leider meetgestuurd onderwijs in binnen mijn school; welke kansen en valkuilen zijn er?

Op basis van bovenstaande kennisdoelen leren de deelnemers een aantal interventies toepassen die het gebruik maken van data als strategie dichterbij kan brengen. Een van de belangrijkste aspecten daarbij is het werken aan meetgestuurd onderwijs met systeemleiderschap: niet langer primair richten op de individuele leerkracht, maar een einde maken aan de privatisering van de klas. Welke interventies rond cultuur en structuur horen daarbij? Deelnemers leren de grote waarde van systeemleiderschap kennen. Het principe is om te leren “to use the group to change the group”. Ze leren dit niet alleen toepassen bij het gebruik maken van data, maar ook rond andere thema’s in de school. We leggen nadrukkelijk de relatie met Professioneel Kapitaal van Andy Hargreaves

Meer informatie over deze cursus vindt u in deze brochure.

De hulpmiddelen van systeemdenken en ICT

4 bijeenkomsten

Doelgroep

Voor leerkrachten die al kennis hebben gemaakt met de hulpmiddelen vanuit de mindmap boeiend onderwijs en deze willen verdiepen en koppelen aan ICT.

Inhouden

In deze bijeenkomsten worden de rijke mogelijkheden van ICT bij systeemdenken verkend.

Vier bijeenkomsten waarin telkens het denken rond  een van de systeemhulpmiddelen centraal staat. De eigen vaardigheid bij het werken met de hulpmiddelen krijgt de nodige aandacht, maar ook hoe je in kunt zetten in de groep, op welk moment in de methode kunnen de hulpmiddelen een rol spelen. Ieder hulpmiddel wordt gekoppeld aan een ICT toepassing.

Meer informatie in deze brochure.

Beter onderwijs door breinkennis

Doelgroep

Leerkrachten en schoolleiders die zich willen verdiepen in hersenen en leren.

Inhouden

Opbrengsten uit hersenonderzoek heeft ons in de afgelopen jaren meer geleerd over de werking van de hersenen en wat dat kan betekenen voor het leerproces in school dan in alle eeuwen daarvoor. We weten al voor over leren maar nu wordt het haarscherp met foto’s en MRI-scans gevisualiseerd. In deze 6 dagen verkennen we hoe de hersenen zijn opgebouwd t.a.v. onder andere de hersencellen, de systemen en neurotransmitters. We werken uit hoe de hersenen interacteren met de omgeving. We staan stil bij emotie en aandacht en hoe het brein bepaalt wat belangrijk is. We ontdekken hoe het brein leert, onthoudt en vergeet en wat het brein kan betekenen in het oplossen van problemen. Ten slotte verkennen we hoe de hersenen zich aanpassen aan de omgeving. In alle dagen wordt de theorie geconcretiseerd in de praktijk van de dag in de klas en de school. Ook staan we elke dag stil bij wat dit betekent dit voor het leiderschap in de school.

Meer informatie over deze cursus vindt u in deze brochure.

Hoge opbrengsten door boeiend onderwijs

Doelgroep

Deze training is gericht op leerkrachten van scholen voor primair onderwijs.

Inhouden

Hoge opbrengsten door goed onderwijs


Opbrengstgericht werken is in het onderwijs een belangrijk thema. De overheid, de inspectie, de besturen en ook de samenleving hebben hoge verwachtingen van scholen als het gaat om de opbrengsten van het onderwijs. Het bereiken van goede resultaten met kinderen doet ertoe! Scholen hebben de belangrijke taak kinderen voldoende bagage mee te geven zodat ze goed voorbereid zijn om deel te nemen aan een complexe samenleving.

De toenemende druk op scholen om hoge opbrengsten te realiseren heeft echter ook een schaduwzijde. We dreigen in een situatie te komen waarin we de druk op leerkrachten en kinderen steeds verder opvoeren zonder hen de ondersteuning en de inspiratie te bieden die nodig is voor het realiseren van hogere opbrengsten. We hebben blijkbaar weinig geleerd van de ontwikkelingen in Amerika waar de “No child left behind”-aanpak in veel gevallen heeft geleid tot “No teacher left standing”.

Hoge opbrengsten realiseren we niet door méér van hetzelfde te doen, maar door op alle niveaus in de school dingen anders te doen en andere dingen te doen.

In deze cursus geldt één wezenlijk uitgangspunt: hoge opbrengsten zijn het gevolg van goede onderwijsleerprocessen!!

We richten ons op de vraag: welke processen zijn nodig om hoge opbrengsten te realiseren en wat betekent dit voor leerkrachten?

Meer informatie over de cursusdagen vindt u in deze brochure.

Zes in een: meervoudig leiderschap

Doelgroep

Schoolleiders en middenkader.

Schoolleiders kunnen deze selecteren t.b.v. het afronden van het professionaliseringsthema

‘Leidinggeven aan verandering’.

Inhouden

Met nadruk is vermeld dat deze training een oriëntatietraining is. In relatief korte tijd maken de deelnemers kennis met enkele belangrijke inzichten die veel rond leiderschap in deze tijd worden gebruikt. Verdere diepgang kan worden verkregen door in een latere fase gericht met een specifiek concept verder te gaan.

Het gaat in deze zesdaagse om het realiseren van de volgende doelstellingen:

-      verdiepen van gezamenlijke beelden en recente inzichten over goed leiderschap in een lerende school;

-      verkennen van zes van de belangrijkste concepten over leiderschap in lerende organisaties van deze tijd;

-      leren zien van de samenhang tussen deze rijke concepten om van daaruit het eigen leiderschap verder te ontwikkelen;

-      verkennen van eerste ideeën om de concepten om te zetten naar het praktische werk in de school.

Het gaat in deze cursus om de volgende zes concepten:

-       Werken met de vijf disciplines van de lerende school

-       Ontwikkelen van professioneel kapitaal

-       Uplifting Leadership

-       Inzicht in veranderingsprocessen

-       Duurzaam leiderschap

-       Theorie U

Meer informatie over deze cursus vindt u in deze brochure.

Denkgewoonten

Kinderen denken leren kan met de 16 denkgewoonten van Costa. Tijdens de bijeenkomsten leren leerkrachten, IB' ers en directeuren wat de denkgewoonten zijn en hoe deze op alle niveaus in de school kunnen worden toegepast. Deze scholing is gecertificeerd door het register leraar.

Meer informatie vindt u in deze brochure.

Lezen en luisteren met begrip

Kinderen iets leren voor de toets en kinderen leren voor het leven. Begrijpend lezen en luisteren is daarvan een onderdeel. In deze vijf bijeenkomsten leren leerkrachten systeemdenken toe te passen in alle mogelijkheden die lezen en luisteren met begrip in zich draagt. Daarnaast wordt er gefocust op nieuwe inzichten in de didactiek van lezen en luisteren met begrip en wordt er stil gestaan bij de kracht van goed woordenschat onderwijs. 

Meer informatie kunt u vinden in deze brochure. 

Boeiend onderwijs en ICT

Meer informatie in deze brochure.

Van regels naar waarden

Voor meer informatie zie deze brochure.

Hoge opbrengsten door boeiend onderwijs

Een systeem, geen optelsom van innovaties.

Doelgroep

Schoolteams die aan de slag willen met boeiend onderwijs als een geheel.

Inhouden

Gedurende alle bijeenkomsten worden de inhouden van boeiend onderwijs in hun onderlinge samenhang aangeboden. Elke afzonderlijke inhoud wordt heel concreet uitgewerkt: met veel praktijkvoorbeelden, ideeën, werkvormen en materialen, maar telkens kijken we ook naar het grote geheel. (zie de mindmap) Na elke bijeenkomst krijgen de deelnemers praktijk-opdrachten om in de eigen klas mee aan de slag te gaan. Wat is boeiend onderwijs in deze 21^eeeuw? Wat weten we zoal over leren van kinderen? De recente opbrengsten van hersen-onderzoek. Hersenwerk in de klas. Nieuwe ideeën over intelligentie. De 8 intelligenties van Gardner. Werken met meervoudige intelligentie in de klas.

Waarom coöperatief leren? “Opleuken” of moral purpose? Diverse groepen didactische structuren. Het gaat niet alleen om intelligentie, maar ook om wat je met die intelligentie doet: de denkgewoonten van Arhur Costa. Werkvormen om denkgewoonten te ontwikkelen en de wijze van aanpak op school. Praktisch leren werken met woordspinnen, clusters, mindmaps, organizers. Leren door het zelf te doen aan de hand van diverse concrete voorbeelden uit allerlei lessen. Leren werken met gedragspatroongrafieken, relatiecirkels, causale lussen. We werken met prentenboeken, methodes uit de scholen, gedichten, verhalen en situaties uit de klas.

Meer informatie in deze brochure.

Systeemdenken in de klas

Bouwsteen voor boeiend onderwijs in deze tijd

Doelgroep:

Schoolteams die aan de slag willen met systeemdenken in de klas

Inhouden:

Welke betekenis heeft systeemdenken binnen het nieuwe leren? Welke werkvormen worden er bij het systeemdenken toegepast? Oefenen van enkele basisvaardigheden.

Leren werken met mindmaps en organizers. Variabelen: de bouwstenen van systemen.

Werken met gedragspatroongrafieken in de klas. De taal van het systeemdenken Lineair en cyclisch denken. Werken met relatiecirkels en met causale lussen met kinderen.

Hoe gaan we dit aanpakken op school, in de klas? Handreikingen voor de praktijk! Symptomen of problemen? De kracht van de ijsberg. Toepassingsmogelijkheden van dit praktische hulpmiddel. Werken met de ijsberg aan de hand van casussen uit de school.

Meer informatie in deze brochure.

Communicatie: van praten tegen elkaar naar praten met elkaar

Goede communicatie in een lerende school

Doelgroep

Schoolteams die hun communicatie op alle niveaus willen verbeteren als basis voor het leren met en van elkaar.

Inhouden

In dit traject komt onder meer aan de orde:

• het belang van goede communicatie in de school: naar elkaar, naar kinderen, naar ouders
• communicatie als basis voor leren en samenwerking
• basisregels bij communicatie; mijn eigen communicatiegedrag
• de rol die mentale modellen spelen in communicatie en in het werk van alledag
• het verschil tussen discussie en dialoog
• visuele hulpmiddelen die communicatie kunnen bevorderen
• het ontstaan van mentale modellen; herkennen ervan bij onszelf
• goed omgaan met mentale modellen bij communicatie
• oefenen van vaardigheden op het gebied van communicatie
• geven en ontvangen van feedback; het belang van openheid, omgaan met strooks

Tussen de bijeenkomsten gaan leerkrachten ermee aan de slag: in de klas en in het team.

Ontwikkelen van een gezamenlijke missie en visie

Doelgroep

Schoolteams die een gezamenlijke levende visie willen opbouwen die leidraad wordt voor de verdere schoolontwikkeling.

Inhouden

Het doel van het traject is het gezamenlijk ontwikkelen van een visie. Na afronding van de activiteiten ligt er een door alle medewerkers ontwikkeld samenhangend stuk, waarover mensen zich hebben uitgesproken en waarvoor ze met zijn allen willen gaan. Verder zijn er een aantal uitspraken gedaan over prioriteiten waar men op korte en middenlange termijn concreet aan de slag wil gaan.

Op de inleidende studiedag komen aan de orde: verkennen van de begrippen, de lerende school, werken met voorwerpen (metaforen), verkennen van centrale waarden, op zoek naar persoonlijke visie.

Tijdens de teambijeenkomsten zijn de onderwerpen:

• mijn beelden van de ideale school: werken met placemats
• van individuele visie naar gezamenlijke visie
• "naar buiten kijken": welke ontwikkelingen hebben welke gevolgen voor onze visie?
• dialoog in kleine en grote groepen
• bespreken van het concept en aanvullen
• uitspreken over prioriteiten voor de komende periode op basis van de visie; werken met de matrix van Daniel Kim in het team

Beter onderwijs door breinkennis

Doelgroep

Schoolteams die de opbrengsten van hersenonderzoek willen vertalen naar de praktijk van de klas.

Inhouden

Deelnemers maken kennis met de rijke opbrengsten van hersenonderzoek. Ze realiseren zich hoe belangrijk dit alles is voor het werken met kinderen. Ze krijgen eerste ideeën hoe je daar iets mee kunt in de klas. Ze zien de relatie tussen boeiend onderwijs en een breinvriendelijke klas. Elke bijeenkomst staat een aspect van boeiend onderwijs centraal. De werkvormen worden verkend vanuit de kennis die we hebben over de ontwikkeling van het brein.

Meer informatie in deze brochure.

Vier hefbomen voor goed leiderschap

De bekende auteurs en onderzoekers op het gebied van goed leiderschap in scholen zijn het steeds meer met elkaar eens welke de belangrijkste hefbomen zijn voor goed leiding geven. Tijdens de inleiding komen vier thema’s aan bod waar effectieve schoolleiders in een lerende en levende school zich op richten om veranderingsprocessen duurzaam tot een succes te maken: 

• mensen inspireren door ze (her)verbinden met zingeving: met het team een omslag maken van “moetisme” naar moreel besef; 
• kansen bieden om samen capaciteiten te ontwikkelen: voortdurend ontwikkelen van professioneel kapitaal: PK = f (MK,  SK, BK);
• resoluut een einde maken aan de privatisering van de school en van de klas: transparantie en horizontaal verantwoording afleggen;
• stoppen met schuldigen zoek en werken aan een context voor gewenst gedrag: het besef dat het systeem het gedrag creëert en dat leiders dus een systeem dienen te scheppen dat gewenst gedrag bevordert. 

Mindmappen

De kracht van links én rechts.

Een mindmap is een krachtige grafische techniek die een beroep doet op de vele mogelijkheden van onze hersenen. Het is een eenvoudige manier om informatie op te roepen uit en op te slaan in onze hersenen.

Mindmaps kunnen worden toegepast bij vele situaties in het dagelijks leven. Het is een effectieve en boeiende manier om leerprocessen te verbeteren, om  aantekeningen te maken, om informatie te structureren en op nieuwe ideeën komen.

Inleiding kan bijvoorbeeld dienen:

• als start van een studiedag of van een traject
• als een wake-up call voor leiders en/of leerkrachten
• als boeiende workshop op een jubileum of voor een andere speciale gelegenheid
• als inspiratie- en informatiebijeenkomst voor ouders

Samen leren doen wat ertoe doet.

Boeiend onderwijs in een lerende school

Het verschil tussen een lerende en een niet lerende school heeft weinig te maken met de hoeveelheid trainingen en cursussen die mensen volgen. Het volgen van nascholing is vaak een prima manier om veranderingen te voorkomen. In een niet- lerende school willen mensen doen wat werkt voor hen, waar ze mee bekend zijn. In een lerende school willen mensen samen leren doen wat ertoe doet, terwijl ze niet weten hoe het werkt. Leren begint als je iets belangrijk vindt om te doen terwijl je niet weet hoe het moet!

Inleidingen kunnen bijvoorbeeld dienen:

• als start van een studiedag of van een traject
• als een wake-up call voor leiders en/of leerkrachten
• als boeiende toespraak op een jubileum of voor een andere speciale gelegenheid
• als inspiratie- en informatiebijeenkomst voor ouders

leerkracht of Leerkracht

Wat vraagt deze tijd van ons?

Leerkrachten die kwaliteit willen leveren, moeten de omslag maken van leerkracht naar Leerkracht. Ze hebben daartoe drie dingen nodig, de drie E's, de basis voor kwaliteit:

• excellence: vakmanschap zoals een gildemeester; 
• engagement: passie, waarbij werken het zichtbaar maken van je ziel betekent.
• ethics: moreel besef, het verschil willen maken voor kinderen, ook als het lastig is.

Moreel besef van alle leerkrachten vormt de hefboom voor goede schoolontwikkeling.

Inleidingen kunnen bijvoorbeeld dienen:

• als start van een studiedag of van een traject
• als een wake-up call voor leiders en/of leerkrachten
• als boeiende toespraak op een jubileum of voor een andere speciale gelegenheid
• als inspiratie- en informatiebijeenkomst voor ouders

Talentontwikkeling voor alle kinderen

De school speelt een belangrijke rol bij het ontwikkelen van talenten. Leerkrachten ondersteunen kinderen om latente talenten om te zetten in zichtbare talenten!

In het algemeen zijn er twee benaderingen bij talent-ontwikkeling:

1. het elitaire perspectief, gericht op de ontwikkeling van top-talenten.
2. het diversiteits-perspectief, dit is gericht op een brede aanpak waarbij talenten van allen ontwikkeld worden. Dit gebeurt in een rijke uitdagende leeromgeving.

Wat vraagt het van scholen als ze de talenten van alle kinderen willen ontwikkelen?

Talenten van leerkrachten dienen ontwikkeld te worden zodat ze de kennis en de vaardigheden hebben om de talenten van alle kinderen te ontwikkelen!

Inleidingen kunnen bijvoorbeeld dienen:

• als start van een studiedag of van een traject
• als een wake-up call voor leiders en/of leerkrachten
• als boeiende toespraak op een jubileum of voor een andere speciale gelegenheid
• als inspiratie- en informatiebijeenkomst voor ouders

Vuurwerk: beter onderwijs door breinkennis

De afgelopen tien jaar hebben we meer over leren ontdekt dan in alle eeuwen daarvoor bij elkaar!! De reden daarvoor is het hersenonderzoek dat grote sprongen maakt. De vele nieuwe inzichten over de ontwikkeling van de hersenen kunnen ons in het onderwijs helpen écht het verschil te maken voor kinderen en leerkrachten. Dit kan onder meer door de nieuwe kennis te verbinden met het concept boeiend onderwijs. In deze inleiding komen de zes breinprincipes aan bod die bij leren een rol spelen: zintuiglijk rijk, emoties, herhaal, focus, creatie, voortbouw. Wat betekenen deze principes concreet voor het werk van de leerkracht?

Inleidingen kunnen bijvoorbeeld dienen: 

• als start van een studiedag of van een traject
• als een wake-up call voor leiders en/of leerkrachten
• als boeiende toespraak op een jubileum of voor een andere speciale gelegenheid
• als inspiratie- en informatiebijeenkomst voor ouders

Opbrengstgericht werken: moetisme of moreel besef?

Vaak proberen we resultaten van de kinderen te vergroten door meer van hetzelfde te doen: harder werken, meer oefenen, uitbreiden van de lestijd, meer huiswerk.

Deze aanpak werkt meestal niet. In deze inleiding wordt dit aan de hand van enkele voorbeelden duidelijk. Het streven naar hoge opbrengsten kan alleen als het er voor de leerkrachten toe doet! Het wordt vaak ervaren als opgelegd door directie en inspectie, als moetisme. Opbrengstgericht werken wordt alleen duurzaam als het voortvloeit uit moreel besef: zien we het als onze taak om kinderen door middel van hoge opbrengsten optimale kansen te bieden op een goede toekomst? Vinden we het écht belangrijk dat elk kind leert en willen we daadwerkelijk het verschil maken voor alle kinderen? En over welke opbrengsten hebben we het dan?

Inleidingen kunnen bijvoorbeeld dienen: 

• als start van een studiedag of van een traject
• als een wake-up call voor leiders en/of leerkrachten
• als boeiende toespraak op een jubileum of voor een andere speciale gelegenheid
• als inspiratie- en informatiebijeenkomst voor ouders

Goed leiderschap: varen op een innerlijk kompas

Vier essenties van leiderschap in deze tijd

“De nieuwe cultuur die zo nodig is in deze tijd, wordt gedragen door een ander soort leiderschap. We hebben leiders nodig die hun koers laten bepalen door hun intrinsieke motivatie, door hun innerlijke stem en hun passie. Ze moeten durven varen op hun innerlijk kompas.”
Tex Gunning

Doelgroep: leidinggevenden in het onderwijs

Inleidingen kunnen bijvoorbeeld dienen: 

• als start van een studiedag of van een traject
• als een wake-up call voor leiders en/of leerkrachten
• als boeiende toespraak op een jubileum of voor een andere speciale gelegenheid

Uplifting leadership

Opwaartse kracht in organisaties

“Uplifting leadership beyond expectations is dedicated to holding everyone together to harness the collective commitment, capability and responsibility of the team and the community to achieve remarkably high levels of engagement and impact. It has particular ways of driving and steering people to levels of performance far beyond what they once thought possible.”
Andy Hargreaves

Doelgroep: leidinggevenden in het onderwijs

Inleidingen kunnen bijvoorbeeld dienen: 

• als start van een studiedag of van een traject
• als een wake-up call voor leiders en/of leerkrachten
• als boeiende toespraak op een jubileum of voor een andere speciale gelegenheid

Van regels naar waarden

Het lijkt in het onderwijs net alsof er steeds meer gedragsproblemen voorkomen. Leerkrachten klagen over veel ongewenst gedrag, ze hebben soms het gevoel dat ze een soort politieagent zijn in hun klas. Pesten is een zeer actueel thema.

Gedragsproblemen proberen we vaak aan te pakken door middel van regels, afspraken, protocollen en wetgeving. Al deze maatregelen zijn nodig vanwege het ontbreken van waardengeoriënteerd onderwijs.  Uitgangspunt voor deze inleiding is de vraag hoe je als opvoeder of leider ervoor kunt zorgen dat kinderen zich laten leiden door waarden in plaats van opgelegde regels.

Dat kan onder meer door veel aandacht te schenken aan wat we wel willen en niet aan wat er allemaal niet mag. Dus: veel aandacht voor respectvol met elkaar omgaan in plaats van veel aandacht voor niet pesten!

Inleidingen kunnen bijvoorbeeld dienen: 

• als start van een studiedag of van een traject
• als een wake-up call voor leiders en/of leerkrachten
• als boeiende toespraak op een jubileum of voor een andere speciale gelegenheid
• als inspiratie- en informatiebijeenkomst voor ouders

Andere onderwerpen op verzoek

Heeft u specifieke wensen, neem dan contact op met ons. 

Wij maken graag voor u een aanbod op maat.